Tại Việt Nam, việc lập di chúc để phân chia di sản vẫn chưa phổ biến. Nguyên nhân do tâm lý của nhiều người suy nghĩ việc lập di chúc là việc của những người lớn tuổi, người bệnh nặng, sắp rời khỏi cỏi đời; những người trẻ, người đang khỏe mạnh vẫn còn rất nhiều thời gian nên không cần phải lập di chúc sớm như vậy. Những suy nghĩ về việc lập di chúc như vậy là chưa hợp lý bởi lẽ:
Trước hết việc lập di chúc với mục đích chính là để ghi lại tâm nguyện, dặn dò, phân chia tài sản của người lập di chúc. Di chúc còn là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết[1].
Trong cuộc sống hiện tại ta không thể nào lường trước được điều gì sẽ đến nên việc chuẩn bị di chúc là một việc hết sức cần thiết. Vừa thể hiện được ý chí nguyện vọng của mình lúc còn sống để người thân thực hiện sau khi mình chết và cũng vừa là cơ sở cho việc phân chia tài sản của mình để lại một cách nhanh chóng, tránh khỏi những tranh chấp phát sinh giữa những người mà mình yêu quý. Ngoài ra di chúc cũng là một cách để bạn đảm bảo sự công bằng trong việc thừa hưởng di sản mà bạn để lại.
Điều quan trọng của việc lập di chúc đó là bạn có thể cho người thân biết được ý nguyện của bạn sau khi bạn mất. Như cách thức an tán, nơi an tán, người sẽ quản lý chăm lo cho nhà thờ của gia tộc (nếu có). Không cho phép chuyển nhượng tài sản mang ý nghĩa của gia đình, dòng họ như nhà thờ cúng, đất an táng của gia tộc, tài sản khác mang ý nghĩa tinh thần mà bạn không cho phép bán.
Lấy ví dụ đơn giản bạn có ba người con, bạn đã tặng cho người con cả rất nhiều tài sản để làm của hồi môn, làm ăn khi người con cả lập gia đình. Tài sản còn lại của bạn nếu như không có di chúc thì sẽ lại phải phân chia theo pháp luật một lần nữa cho người con cả mà bạn đã tặng cho tài sản trước đó. Điều này làm cho hai người con còn lại sẽ thiệt thòi khi phải nhận phần tài sản ít hơn so với người con đã được bạn tặng tài sản trước đó.
Lợi ích thứ hai của việc lập di chúc đó là trong di chúc sẽ liệt kê tất cả tài sản của bạn. Điều này rất quan trọng vì nếu bạn có sổ tiết kiệm hoặc gửi tiết kiện trong ngân hàng mà chỉ mình bạn là người biết thì khi có chuyện gì xải ra sẽ không ai có thể biết được mà quản lý phần tài sản này của bạn. Nguy cơ làm thất thoát một khoản tiền không nhỏ mà bạn đã bỏ công sức tích góp trong nhiều năm mà đáng lẽ ra người thân của bạn phải được hưởng.
Thứ ba, đó là dù bạn còn trẻ bạn lập di chúc thì bạn vẫn có thể tiến hành sửa đổi bổ sung di chúc bất cứ khi nào bạn muốn[2]. Điều này cho phép bạn chủ động cập nhật tài sản của mình vào di chúc hoặc thay đổi người được nhận thừa kế di sản của bạn.
Trên đây là chia sẻ của Luật Nghiệp Thành về ý nghĩa của việc lập di chúc.
Nếu các bạn thấy bài viết hữu ích thì Bạn cùng chúng tôi lan tỏa tri thức cho Cộng đồng bằng cách nhấn “Chia sẻ” bài viết này.
Luật Nghiệp Thành cảm ơn các bạn đã xem, chia sẻ và mong nhận được phản hồi, góp ý bổ sung.
Biên tập: Nguyễn Minh Cơ.
Luật sư hướng dẫn: Luật sư Thuận.
[1]Điều 624 Bộ luật dân sự 2015
[2]Điều 640 Bộ luật dân sự 2015
