Trình tự thủ tục xử lý kỷ luật lao động
Kỷ luật lao động được hiểu là những quy định, điều kiện đặt ra cho NLĐ tuân thủ theo về thời gian làm việc, quy trình, thái độ… được quy định trong nôi quy lao động (NQLĐ). Để biết thêm các quy định bắt buộc có trong NQLĐ, bạn có thể tham khảo bài viết “Nội quy lao động” tại link https://tuvanluat.vn/lao-dong/noi-quy-lao-dong/ để tìm hiểu kỹ hơn.
Việc xử lý kỷ luật lao động phải được tiến hành theo đúng trình tự, thủ tục vì đây có liên quan trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của NSDLĐ và NLĐ. Theo đó, NSDLĐ cần:
- Chứng minh được rằng NLĐ đã có hành vi vi phạm được quy định trong NQLĐ.
- Có sự tham gia của BCHCĐ cơ sở hoặc đại diện tập thể lao động
- Có sựu có mặt của NLĐ bào chữa hành vi của mình
- Việc xử lý kỷ luật này phải được các bên lập thành biên bản
Thời hiệu xử lý kỷ luật lao động: tối đa 6 tháng (Đối với trường hợp hành vi vi phạm là bí mật kinh doanh, bí mật công ty thì thời hạn tối đa là 12 tháng). Quá thời hạn này thì NSDLĐ không có quyền xử lý kỷ luật NLĐ. Ngoài ra, thuộc một trong các trường hợp dưới đây, NSDLĐ cũng không được xử lý kỷ luật NLĐ:
- NLĐ bị tâm thần, mất năng lực hành vi dân sự
- NLĐ đang nghỉ việc do ốm đau hoặc được NSDLĐ đồng ý cho phép nghỉ
- NLĐ đang bị cơ quan chức năng tạm giam, tạm giữ
- NLĐ dang bị cơ quan thẩm quyền xác minh về hành vi có hình thức kỷ luật là sa thải
- Lao động nữ đang mang thai, trong thời kỳ nghỉ thai sản, nuôi dưỡng con nhỏ < 12 tháng tuổi (Khi con đã đủ 12 tháng tuổi mà thời hiệu xử lý kỷ luật đã hết thì được kéo dài thêm nhưng không quá 60 ngày)
Các hình thức xử lý kỷ luật lao động[1]:
- Khiển trách.
- Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng.
- Sa thải.
- Cách chức.
Riêng đối với hình thức sa thải, NSDLĐ và NLĐ cần để ý hơn khi ban hành quyết định này vì nó ảnh hưởng đến cả công việc và đời sống của NLĐ. Trước đây pháp luật quy định khi NLĐ thuộc một trong các trường hợp NLĐ có hành vi gian dối, trộm cắp, sa ngã vào tệ nạn xã hội (ma túy, cờ bạc) ở nơi làm việc, tiết lộ bói mật kinh doanh, quyền sở hữu trí tuệ gây thiệt hai nghiêm trọng cho NSDLĐ; NLĐ bị xử lý kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm; tự ý bỏ việc 5 ngày cộng dồn/ tháng, 20 ngày cộng dồn/ năm không có lý do chính đáng[2] thì mới bị NSDLĐ xử lý kỷ luật theo hình thức này.
Tuy nhiên, từ ngày 01 tháng 01 năm 2021 khi Bộ Luật lao động 2019 có hiệu lực thì việc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động cũng là một trong những nội dung bị xử lý sa thải. Ngoài ra, nội dung về hành vi người lao động tự ý bỏ việc cũng dược quy định rõ ràng hơn. Theo đó, người lao động tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng[3].
Nếu đã thỏa mãn các điều kiện trên, trình tự xử lý như sau:
Bước 1: Gửi thông báo mời họp xử lý kỷ luật lao động
Thông báo mời họp đến cho NLĐ hoặc người đại diện hợp pháp của NLĐ (nếu NLĐ chưa đủ 18 tuổi), BCHCĐ cơ sở hoặc BCHCĐ cáp trên trực tiếp trước tối thiểu 5 ngày làm việc.
Bước 2: Tiến hành cuộc họp
Nếu NSDLĐ đã thông báo thời gian và địa điểm tiến hành họp xử lý kỷ luật LĐ mà NLĐ không tham dự thì NSDLĐ tiếp tục gửi thông báo lần 2, lần 3 đến NLĐ. Sau đó, NLĐ vẫn không tham dự thì NSDLLĐ có quyền họp vắng mặt NLĐ.
Trong cuộc họp, NLĐ có quyền trình bày vấn đề và ý kiến của mình lập luật cho hành vi của mình làm là đúng. NSDLĐ sẽ lắng nghe và có quyền đưa ra chứng cứ cụ thể phản biện cho lập luận của NSDLĐ.
Sau cùng, cuộc họp phải được lập thành biên bản có chữ ký của tất cả thành phần dự họp. Nếu bất kỳ ai không đồng ý thì ghi rõ ý kiến của mình vào biên bản.
Bước 3: Ra quyết định xử lý
Thẩm quyền ra quyết định xử lý thuộc về người giao kết HĐLĐ với NLĐ[4]. Như vậy, theo quy định mới nhất thì người được ủy quyền giao kết HĐLĐ cũng có quyền ra quyết định xử lý kỷ luật NLĐ.
Đối với quyết định xử lý phải được ban hành trong thời hạn hiệu xử lý kỷ luật. Nếu ban hành sau thời gian này, quyết định cũng không có hiệu lực thi hành.
Trong quá trình thi hành quyết định xử lý kỷ luật, nếu NLĐ không tái phạm sau 3 tháng (trường hợp khiển trách), 6 tháng (trường hợp kéo dài thời hạn nâng lương), 3 năm (trường hợp cách chức) thì NLĐ được xóa kỷ luật đã vi phạm trước đó.
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về “Trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật lao động.”
Nếu các bạn thấy bài viết hữu ích thì Bạn cùng chúng tôi lan tỏa tri thức cho Cộng đồng bằng cách nhấn “Chia sẻ” bài viết này.
Luật Nghiệp Thành cảm ơn các bạn đã xem và mong nhận được phản hồi, góp ý bổ sung.
Nguồn: Tổng hợp
Cập nhật, bổ sung ngày 21.01.2021.
Người bổ sung: Lê Thị Tú Anh
[1] Điều 124 BLLĐ 2019.
[2] Điều 126 BLLĐ 2012
[3] Điều 125 BLLĐ 2019.
[4] Điều 70 Nghị định 145/2020.
