Các yêu cầu khi vận chuyển hóa chất
Nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế đang diễn ra mạnh mẽ và nhu cầu giao thương giữa các quốc gia, các doanh nghiệp ngày càng lớn, bất kỳ hàng hóa nào không bị pháp luật cấm cũng có thể được trao đổi mua bán và hóa chất công nghiệp là một trong số đó. Nhưng điều đáng nói ở đây là vì hóa chất được đưa vào loại hàng hóa nguy hiểm và trong quá trình vận chuyển nếu không đảm bảo an toàn sẽ có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng và tài sản. Vì vậy để đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển hóa chất. Luật Nghiệp Thành xin đưa ra một số lưu ý đến các tổ chức sản xuất kinh doanh hóa chất, tổ chức kinh doanh vận tải cần chú ý những yêu cầu sau trong việc vận chuyển hóa chất:
Trước tiên về yêu cầu đối với người vận chuyển.
– Trong khâu vận chuyển hàng hóa thông thường thì những người vận chuyển hàng hóa chỉ cần có bằng lái xe và sức khỏe ổn định là có thể tham gia vận chuyển hàng hóa tuy nhiên đối với mặt hàng đặc biệt này thì người tham gia vận chuyển cũng cần phải có những yêu cầu cao hơn. Và trong vận chuyển hóa chất nguy hiểm ngoài người điều khiển phương tiện vận chuyển hóa chất thì cần phải có người áp tải hàng.
– Yêu cầu đầu tiên cũng giống như những người tham gia vận chuyển hàng hóa thông thường khác đó là cần phải có Giấy phép điều khiển phương tiện còn hiệu lực[1]. Phương tiện ở đây ta có thể hiểu là phương tiện dùng để vận chuyển hóa chất được xác định trong Giấy phép vận chuyển hàng hóa nguy hiểm, ta không thể đem Giấy phép điều khiển xe moto ra để làm cơ sở cho việc vận chuyển hóa chất bằng xe tải hay bán tải.
– Người điều khiển phương tiện vận chuyển hàng hóa và người áp tải hàng nguy hiểm phải có Giấy chứng nhận được huấn luyện về vận chuyển hàng hóa nguy hiểm do Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định[2]. Vì như đã nói ở trên hóa chất là hàng hóa nguy hiểm và tiềm ẩn những nguy cơ rủi ro cao khi vận chuyển nên việc vận chuyển chúng cũng phải được huấn luyện kỹ càng cho người tham gia vận chuyển để họ có thể trang bị những kỹ năng cần thiết cũng như những hiểu biết chuyên sâu hơn về loại hàng hóa này để đảm bảo an toàn trong quá trình lưu thông
– Nếu người tham gia vận chuyển hóa chất nguy hiểm không có Giấy chứng nhận huấn luyện về vận chuyển hàng hóa nguy hiểm trên thì người vận cần phải có những yêu cầu khác như tốt nghiệp từ trung cấp trở lên về chuyên ngành hóa chất hoặc có Giấy chứng nhận kỹ thuật an toàn vận chuyển hàng công nghiệp nguy hiểm còn hiệu lực do Cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có Giấy chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy. Nhìn chung người vận chuyển hóa chất cần phải có những kiến thức bằng cấp nhất định về chuyên ngành hóa chất hoặc kỹ năng xử lý sự cố được thể hiện bằng các Giấy chứng nhận như trên.
– Ngoài ra, trong quá trình vận chuyển người vận chuyển và áp tải hàng cần phải được trang bị bảo hộ cá nhân phù hợp với loại hóa chất đang vận chuyển để đảm bảo an toàn lao động cho người tham gia vận chuyển
Yêu cầu chung đối với các phương tiện vận chuyển hàng hóa
– Tất cả các phương tiện sử dụng vận chuyển hóa chất cần phải đảm bảo đầy đủ các điều kiện được tham gia lưu thông và có kiểm định định kỳ trong việc đảm bảo an toàn khi lưu thông. Đồng thời tùy vào từng hình thức vận chuyển khác nhau như vận chuyển bằng đường bộ, đường thủy, đường hàng không, đường sắt mà pháp luật có quy định những yêu cầu riêng cho mỗi hình thức. Ở đây, chỉ nêu những yêu cầu chung bắt buộc phải có đối với việc vận chuyển hóa chất.
– Phương tiện vận chuyển hàng hóa hóa chất không được vận chuyển chung hàng hóa với hành khách, lương thực, thực phẩm. Không vận chuyển chung các hóa chất có khả năng phản ứng với nhau gây cháy nổ hoặc gây ra các chất độc hại mới đối với môi trường và sức khỏe con người[3]
Có trang thiết bị che, phủ kín toàn bộ khoang chở hàng. Trang thiết bị che phủ phải phù hợp với yêu cầu chống thấm, chống cháy, không bị phá hủy khi tiếp xúc với loại hàng được vận chuyển; chịu được sự va đập và đảm bảo an toàn, hạn chế sự rò rỉ các chất độc hại và lây nhiễm ra môi trường trong trường hợp xảy ra sự cố[4]
– Đảm bảo đầy đủ thiết bị, vật liệu và phương án ứng phó sự cố trong quá trình vận chuyển như đã mô tả trong Kế hoạch phòng ngừa và ứng phó sự cố môi trường trong vận chuyển hàng nguy hiểm[5].
Yêu cầu về bao bì đóng gói trước khi vận chuyển
– Vật chứa, bao bì phải đảm bảo kín chắc chắn, có độ bền chịu được tác động của hóa chất, thời tiết và các tác động thông thường khi bốc xếp, vận chuyển. Cần phải kiểm định, kiểm tra vật chứa hóa chất lần đầu, hoặc làm sạch bao bì đã qua sử dụng nhiều lần để loại trừ khả năng phản ứng gây cháy nổ trước khi nạp hóa chất để vận chuyển[6].
– Hoạt động đóng gói hóa chất trước khi đưa đi vận chuyển phải được thực hiện tại địa điểm đảm bảo các điều kiện về phòng chống cháy nổ, bảo vệ môi trường, an toàn và vệ sinh lao động. Máy móc, thiết bị san chiết đóng gói phải được kiểm định, hiệu chuẩn, hiệu chỉnh, bảo dưỡng theo quy định hiện hành về kiểm định máy móc[7].
Vấn đề an toàn trong vận chuyển hóa chất là vô cùng quan trọng, nó không chỉ ảnh hưởng đến người tham gia vận chuyển mà gây ra những hệ lụy cho những người tham gia giao thông bên cạnh, và gây ô nhiễm môi trường và hậu quả là không thể lường trước được. Vì vậy, pháp luật cũng có những quy định khắt khe hơn cụ thể là các hình phạt vi phạm đối với những người tham gia sản xuất, kinh doanh hóa chất vi phạm về yêu cầu trong vận chuyển hóa chất[8] với mức phạt như sau:
- Đối với hành vi khi vận chuyển hóa chất nguy hiểm với khối lượng lớn nhưng không có người áp tải hàng thì sẽ bị xử phạt từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng;
- Hành vi không trang bị bảo hộ cá nhân phù hợp với hóa chất vận chuyển, không đảm bảo được an toàn lao động cho người tham gia vận chuyển bị xử phạt từ 3.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng;
- Người tham gia vận chuyển không có Giấy chứng nhận được huấn luyện về vận chuyển hàng hóa nguy hiểm hoặc các bằng cấp giấy chứng nhận khác sẽ bị xử phạt từ 4.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng;
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi không thực hiện các quy định về yêu cầu đóng gói hóa chất mà đã vận chuyển;
- Hành vi vận chuyển hóa chất mà không có phương án, thiết bị để ứng cứu khẩn cấp khi xảy xa sự cố cũng bị xử phạt từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng.
Ngành công nghiệp hóa chất là ngành đang có tiềm năng phát triển lớn nhưng cũng chứa đầy những nguy hiểm phát sinh từ hóa chất nếu không đảm bảo an toàn lao động. Nên việc tuân thủ những quy định pháp luật là hết sức cần thiết.
Các bạn có thể tham khảo thêm về một số yêu cầu trong việc sản xuất, kinh doanh hóa chất như nhà xưởng, kho chứa, bao bì hóa chất thì có thể tham khảo ở đây: Yêu cầu đối với nhà xưởng, kho chứa hóa chất, Yêu cầu đối với bao bì hóa chất.
Trên đây là ý kiến của Luật Nghiệp Thành về vấn đề “ Các yêu cầu khi vận chuyển hóa chất”
Nếu các bạn thấy bài viết hữu ích thì Bạn cùng chúng tôi lan tỏa tri thức cho Cộng đồng bằng cách nhấn “Chia sẻ” bài viết này.
Luật Nghiệp Thành cảm ơn các bạn đã xem, chia sẻ và mong nhận được phản hồi, góp ý bổ sung.
Biên tập: Phạm Văn Trình
Luật sư hướng dẫn: Luật sư Thuận.
[1] Khoản 1 Điều 10 Thông tư 52/2013/TT-BTNMT
[2] Khoản 2 Điều 10 Thông tư 52/2013/TT-BTNMT
[3] Khoản 1 Điều 6 Thông tư 52/2013/TT-BTNMT
[4] Khoản 2 Điều 6 Thông tư 52/2013/TT-BTNMT
[5] Khoản 3 Điều 6 Thông tư 52/2013/TT-BTNMT
[6] Khoản 3 Điều 5 Nghị định 113/2015/NĐ-CP
[7] Điều 7 Nghị định 113/2015/NĐ-CP
[8] Điều 8 Nghị định 71/2019/NĐ-CP
