Khi phụ nữ có thai sắp đến kỳ sinh nở là giai đoạn họ cần được nghỉ ngơi và chuẩn bị sức khỏe, tinh thần tốt nhất để sinh con. Trong suốt thời gian nghỉ thai sản này, NSDLĐ sẽ không trả lương cho họ mà thay vào đó, tổ chức BHXH sẽ chi trả lương theo chế độ thai sản. Bên cạnh đó, không chỉ riêng phụ nữ có thai mới được hưởng chế độ thai sản mà ngay cả người chồng khi vợ mình sinh con cũng được hưởng chế độ này nữa.Tuy nhiên, để được hưởng chế độ thai sản thì cần đáp ứng điều kiện:
| Điều kiện | |
| Lao động nữ mang thai | |
| Lao động nữ sinh con | Có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi |
| Lao động nữ mang thai hộ giúp người khác và người mẹ nhờ mang thai hộ | |
| NLĐ nhận nuôi dưỡng con nuôi dưới 06 tháng tuổi | |
| Lao động nữ tiến hành đặt vòng tránh thai, NLĐ thực hiện biện pháp triệt sản | |
| Lao động nam đang tham gia BHXH mà có vợ sinh con | |
- Hồ sơ để được hưởng chế độ thai sản đối với lao động nữ
- Thời gian được hưởng: Nghỉ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trường hợp sinh đôi trở lên thì mỗi con sinh thêm được nghỉ thêm1 tháng. Nhưng tổng thời gian nghỉ trước khi sinh không quá 2 tháng.
- Mức hưởng chế độ thai sản 1 tháng = (Tiền lương đóng BHXH trung bình 6 tháng liền kề trước khi nghỉ thai sản )*100%. Nếu chưa đóng BHXH đủ 6 tháng thì tiền lương tính sẽ bằng bình quân tiền lương các tháng đóng BHXH.
- Hồ sơ chuẩn bị:
| STT | Tên VB | Ghi chú |
| 1 | Giấy khai sinh của trẻ hoặc trích lục khai sinh hoặc giấy chứng sinh khi người mẹ sinh | trừ trường hợp con chết mà chưa được cấp giấy chứng sinh |
| 2
| List đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải quyết chế độ thai sản | (Mẫu C70a-HD) Quyết định số 636/QĐ – BHXH |
| 3 | Giấy chứng tử của con hoặc trích lục khai tử của con hoặc trích sao hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của người mẹ | Áp dụng trong trường hợp con chết |
| 4 | Giấy chứng tử của mẹ hoặc trích lục khai tử của mẹ | Áp dụng trong trường hợp mẹ chết |
| 5 | Giấy xác nhận của cơ sở KCB có thẩm quyền về việc lao động nữ phải nghỉ làm để dưỡng thai | Áp dụng trong trường hợp lao động nữ khi mang thai phải nghỉ việc dưỡng thai |
| 6 | Giấy xác nhận của cơ sở KCB có thẩm quyền về sức khỏe người mẹ sau khi sinh con mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con | Trong trường hợp người mẹ sau khi sinh con không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con (mẫu và thẩm quyền cấp theo quy định của Bộ Y tế) |
| 7 | Giấy chứng nhận NLĐ đã nhận nuôi con nuôi | Người lao động đang làm việc nhận nuôi con nuôi |
- Hồ sơ hưởng thai sản đối với lao động nam đang đóng BHXH mà có vợ sinh con
- Chế độ hưởng: 5 ngày làm việc nếu vợ sinh bình thường; 7 ngày làm việc nếu vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi; 10 ngày làm việc nếu vợ sinh đôi, từ 3 con trở lên thì mỗi con được nghỉ thêm 3 ngày làm việc; 14 ngày làm việc nếu vợ sinh đôi mà sinh mổ.
- Mức hưởng chế độ thai sản = (Tiền lương đóng BHXH trung bình 6 tháng liền kề trước khi nghỉ thai sản)/24*số ngày nghỉ.
- Hồ sơ chuẩn bị:
| STT | Tên VB | Ghi chú |
| 1 | Giấy khai sinh có họ tên cha; hoặc Giấy chứng sinh + Sổ hộ khẩu; | |
| 2 | Giấy chứng tử của con hoặc trích lục khai tử của con hoặc trích sao hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của mẹ nếu con chết sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh | Áp dụng trong trường hợp con chết |
| 3 | Giấy xác nhận của cơ sở y tế | Áp dụng trong trường hợp sinh con dưới 32 tuần tuổi hoặc sinh con phải phẫu thuật |
- Hồ sơ để được hưởng chế độ thai sản đối với lao động nữ mang thai hộ khi sinh con hoặc người mẹ nhờ mang thai hộ
- Thời gian hưởng: 60 ngày đối với lao động nữ mang thai hộ;Kể từ khi nhận con đến khi con đủ 6 tháng tuổi đối với người mẹ nhờ mang thai hộ.
- Mức hưởng chế độ thai sản 1 tháng = (Tiền lương đóng BHXH trung bình 6 tháng liền kề trước khi nghỉ thai sản )*100%. Nếu chưa đóng BHXH đủ 6 tháng thì tiền lương tính sẽ bằng bình quân tiền lương các tháng đóng BHXH.
- Hồ sơ chuẩn bị:
| STT | Tên VB | Ghi chú |
| 1 | Giấy khai sinh hoặc trích lục khai sinh hoặc giấy chứng sinh của con | Trừ trường hợp con chết mà chưa được cấp giấy chứng sinh |
| 2 | Bản thỏa thuận về mang thai hộ vì Mục đích nhân đạo | |
| 3 | Văn bản xác nhận thời điểm bên nhờ mang thai hộ và bên mang thai hộ giao đứa trẻ của |
- Trình tự, thủ tục thực hiện:
Bước 1: Báo giảm lao động
NSDLĐ chuẩn bị mẫu D01-TS, mẫu D02-TS Quyết định số 595/QĐ – BHXH làm thủ tục báo giảm NLĐ nghỉ thai sản. Hồ sơ báo giảm được nộp qua phần mềm kê khai BHXH.
Bước 2: Hưởng chế độ thai sản
Trong vòng 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc, NLĐ nộp bộ hồ sơ hưởng chế độ thai sản như trên cho doanh nghiệp[1].Trên thực tế, khi sinh con NLĐ rất cần một khoản tiền để chi trả cho việc sinh nở nên khi có đầy đủ hồ sơ hưởng chế độ thai sản thì NLĐ có thể nộp hồ sơ cho doanh nghiệp trong thời gian nghỉ thai sản luôn mà không phải chờ đến hết 6 tháng mới nộp hồ sơ giải quyết chế độ thai sản.
Trong vòng 10 ngày kể từ khi nhận được hồ sơ của NLĐ, người sử dụng lao động và cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết chế độ hưởng thai sản cho NLĐ.
Ngoài việc được hưởng lương theo chế độ BHXH thì khi phụ nữ sinh con hoặc nhận con nuôi còn được hưởng trợ cấp 1 lần cho mỗi con bằng 2 tháng lương cơ sở tại tháng sinh con hoặc nhận con nuôi. Hiện nay mức lương cơ sở được áp dụng là 1.390.000 đồng/ tháng[2].
Nếu NLĐ nghỉ thai sản quay trở lại làm việc sớm thì phải có đủ thời gian nghỉ thai sản 4 tháng và được người sử dụng lao động đồng ý để NLĐ đi làm lại. Lúc này, NLĐ nghỉ thai sản vẫn được BHXH chi trả lương cho đến hết thời gian nghỉ thai sản (6 tháng) đồng thời được NSDLĐ trả lương như bình thường[3].
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Nghiệp Thành về thủ tục giải quyết chế độ thai sản.
Nếu các bạn thấy bài viết hữu ích thì Bạn cùng chúng tôi lan tỏa tri thức cho Cộng đồng bằng cách nhấn “Chia sẻ” bài viết này.
Luật Nghiệp Thành cảm ơn các bạn đã xem, chia sẻ và mong nhận được phản hồi, góp ý bổ sung.
Biên tập: Tổng hợp
[1]Điều 102 .1 Luật BHXH 2014
[2]Điều 3.7 NQ 49/2017/QH14
[3]Điều 40 Luật BHXH 2014
