Quy trình giải quyết chế độ tử tuất. BHXH là một tổ chức được thành lập nhằm mục đích bù đắp một phần thu nhập cho người tham gia BHXH khi xảy ra một trong các trường hợp theo quy định của Luật BHXH. Người tham gia BHXH ở đây có thể hiểu là NLĐ đi làm bắt buộc phải tham gia BHXH và người tham gia BHXH tự nguyện. BHXH sẽ đảm bảo cho người tham gia BHXH các chế độ về:
| Các chế độ | BHXH bắt buộc | BHXH tự nguyện |
| Chế độ ốm đau | X | |
| Chế độ thai sản | X | |
| Chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp | X | |
| Chế độ hưu trí | X | X |
| Chế độ tử tuất | X | X |
Để hiểu rõ hơn về các quy định đối với chế độ ốm đau, chế độ thai sản, chế độ hưu trí, chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đối với NLĐ. Luật Nghiệp Thành mời bạn đọc tham khảo các bài viết mà Luật Nghiệp Thành đã chia sẻ trên trang liên quan đến những nội dung trên. Chẳng hạn “Quyền lợi của NLĐ khi bị tai nạn lao động”, “Thủ tục giải quyết chế độ thai sản khi sinh con”, “Trợ cấp ốm đau và thủ tục hưởng BHXH khi nghỉ điều trị bệnh”, “Cách tính lương hưu và mức hưởng BHXH 1 lần”… Ở bài viết này, Luật Nghiệp Thành sẽ đi sâu vào quy trình giải quyết chế độ tử tuất khi có người thân tham gia BHXH chết để bạn đọc tham khảo và thực hiện.
Trường hợp người tham gia BHXH chết thì người thân của họ sẽ được hưởng chế độ tử tuất do BHXH chi trả bao gồm trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất hàng tháng/trợ cấp tuất một lần. Tùy thuộc vào từng trường hợp tham gia BHXH mà điều kiện hưởng trợ cấp đối với mỗi đối tượng đã chết là khác nhau, cụ thể như sau:
| BHXH bắt buộc[1] | BHXH tự nguyện[2] | Mức hưởng | |
| Trợ cấp mai táng | – NLĐ đang đóng BHXH hoặc NLĐ bảo lưu đóng BHXH nhưng đã đóng đủ từ 12 tháng trở lên. – NLĐ chết do TNLĐ-BNN – NLĐ hưởng lương hưu, hưởng trợ cấp TNLĐ-BNN | – NLĐ đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên – Người đang hưởng lương hưu | 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người tham gia BHXH chết |
| Trợ cấp tuất hàng tháng | – NLĐ đóng BHXH đủ 15 năm trở lên và chưa hưởng trợ cấp BHXH 1 lần – Đang hưởng lương hưu – Chết do TNLĐ-BNN – Đang hưởng trợ cấp TNLĐ-BNN hằng tháng với mức suy giảm khả năng lao động từ 61 % trở lên – Có thân nhân hưởng tiền tuất hàng tháng | Không áp dụng | – 50% mức lương cơ sở; – 70% mức lương cơ sở nếu thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng |
| Trợ cấp tuất 1 lần | – NLĐ chết không thuộc các trường hợp hưởng trợ cấp tuất hàng tháng – NLĐ chết thuộc các trường hợp hưởng trợ cấp tuất hàng tháng nhưng không có thân nhân hưởng trợ cấp tuất hàng tháng. – Thân nhân hưởng trợ cấp tuất hàng tháng có yêu cầu hưởng trợ cấp tuất 1 lần (trừ con dưới 06 tuổi, con hoặc vợ hoặc chồng mà bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên) | – NLĐ đang đóng BHXH Bạn cần tư vấn dịch vụ này!
– NLĐ đang bảo lưu thời gian đóng BHXH | Mỗi năm = 1,5 X mức lương bình quân đóng BHXH của năm trước 2014. Mỗi năm = 2 X mức lương bình quân đóng BHXH của năm sau 2014. Mức tối thiểu bằng 3 tháng mức lương bình quân đóng BHXH |
Đối với khoản trợ cấp tuất hàng tháng, thân nhân của người tham gia BHXH còn phải đáp ứng điều kiện:
Sau đây là một ví dụ cụ thể về mức hưởng chế độ tử tuất:
Anh A mất vào tháng 2/2019 có tham gia BHXH 5 năm 1 tháng. Cụ thể mức lương từng tháng như sau:
| Từ tháng năm | Đến Tháng năm | Tổng tiền lương | Số tháng | Hệ số trượt giá[3] | Tổng mức tiền lương quy đổi |
| 01/2014 | 12/2014 | 3,300,000 | 12 | 1.11 | 43,956,000 |
| 01/2015 | 12/2015 | 3,500,000 | 12 | 1.10 | 46,200,000 |
| 01/2016 | 12/2016 | 3,900,000 | 12 | 1.07 | 50,076,000 |
| 01/2017 | 12/2017 | 4,300,000 | 12 | 1.04 | 53,664,000 |
| 01/2018 | 12/2018 | 4,500,000 | 12 | 1.00 | 54,000,000 |
| 01/2019 | 01/2019 | 4,700,000 | 1 | 1.00 | 4,700,000 |
| Cộng | 61 | 252,596,000 | |||
| Lương bình quân 1 tính chế độ tử tuất | 4,140,918 | ||||
Như vậy, trường hợp của anh A chưa đủ điều kiện để nhân thân hưởng chế độ tuất hàng tháng nên người thân của anh A sẽ được hưởng trợ cấp mai táng và trợ cấp tử tuất 1 lần. Số tiền anh A nhận được như sau:
Trợ cấp mai táng: 10 x 1.390.000 đồng = 13.900.000 đồng (1)
Trợ cấp tử tuất: 2 x 4.140.918 đồng x 5.5 = 45.550.098 đồng (2)
Trong đó:
- Từ 01 tháng đến 06 tháng được tính là nửa năm, từ 07 tháng đến 11 tháng được tính là một năm.
- Mức lương cơ sở tại tháng 2/2019 là 1.390.000 đồng
Tổng mức thực lãnh của người thân anh A nhận là (1) + (2): 59.450.098 đồng
Trong vòng 90 ngày kể từ ngày người tham gia BHXH chết, người thân được hưởng quyền lợi nêu trên có trách nhiệm lập hồ sơ hưởng chế độ tử tuất.
Bước 1: Báo giảm NLĐ đối với trường hợp NLĐ tham gia BHHX làm việc trong các cơ quan, tổ chức.
Nộp hồ sơ 600a báo giảm người lao động gửi đến cơ quan BHXH NLĐ đã tham gia trước khi mất (lưu ý hồ sơ báo giảm nộp qua mạng). Hồ sơ báo giảm NLĐ qua mạng được thực hiện tương tự các bước như đối với việc báo tăng NLĐ. Do đó, bạn có thể tham khảo bài viết “Thủ tục báo tăng lao động trên phần mêm kê khai BHXH”.
Kết quả sẽ được cơ quan BHXH trả về địa chỉ công ty người lao động tham gia BHXH là giấy tờ thể hiện quá trình tham gia BHXH của người đã mất.
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ nhận trợ cấp tử tuất
Thành phần hồ sơ đối với trường hợp hưởng trợ cấp tuất 1 lần:
| Tên văn bản | Số lượng | Biểu mẫu |
| Mẫu hồ sơ 207 hồ sơ giải quyết chế độ tuất lấy mẫu trên trang của BHXH | 2 bản (hải ghi rõ thông tin địa chỉ nhận kết quả trên mẫu số 207) | Đính kèm |
| Mẫu 09A-HSB tờ khai của thân nhân | 1 bản (có công chứng) | Đính kèm |
| Giấy chứng tử | 1 bản (sao y công chứng, chứng thực) | |
| Tờ bìa sổ bảo hiểm kèm theo các tờ rời liệt kê quá trình tham BHXH của người mất mà cơ quan BHXH đã gửi về cho công ty |
Thành phần hồ sơ đối với trường hợp hưởng trợ cấp hàng tháng:
| Tên văn bản | Số lượng | Biểu mẫu |
| Mẫu hồ sơ 207 hồ sơ giải quyết chế độ tuất lấy mẫu trên trang của BHXH | 2 bản (phải ghi rõ thông tin địa chỉ nhận kết quả trên mẫu số 207) | Đính kèm |
| Mẫu số 09A-HSB tờ khai của thân nhân | 1 bản (có công chứng) | Đính kèm |
| Mẫu số 16-HSB biên bản họp của các thân nhân | 1 bản (chỉ áp dụng thuộc trường hợp thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng nhưng muốn nhận trợ cấp tuất 1 lần) | Đính kèm |
| Giấy chứng tử | 1 bản (sao y công chứng, chứng thực) | |
| Tờ bìa sổ bảo hiểm kèm theo các tờ rời liệt kê quá trình tham BHXH của người mất mà cơ quan BHXH đã gửi về cho công ty |
Bước 3: Nộp hồ sơ
Người nhận tiền trợ cấp sẽ phải liên hệ nộp hồ sơ tại cơ quan BHXH mà người chết đã tham gia đóng ở thời điểm hiện tại.
Sau khi đã nộp đầy đủ hồ sơ, cơ quan BHXH sẽ xác nhận vào 1 bản phiếu giao nhận hồ sơ giao cho người nộp như hình bên dưới:
Thời hạn giải quyết: Trong vòng 15 ngày kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đầy đủ hồ sơ hợp lệ[4].
Đến ngày hẹn trả kết quả hồ sơ, cơ quan BHXH sẽ trả kết quả hồ sơ qua đường bưu điện về tình trạng hồ sơ có đủ điều kiện nhận trợ cấp tử tuất hay không. Nếu đã đủ điều kiện, cơ quan BHXH sẽ chi trả trợ cấp tử tuất cho người hưởng.
Hình thức chi trả[5]:
- Đối với trợ cấp tuất hàng tháng, sẽ chi trả qua tài khoản cá nhân, chi trả trực tiếp bằng tiền mặt. Hàng tháng, cơ quan BHXH sẽ gửi tin nhắn thông báo về thời gian và địa điểm chi trả trợ cấp tử tuất hàng tháng. Người được hưởng trợ cấp sẽ dựa vào thông tin đó để đến cơ quan BHXH lĩnh tiền hoặc được hướng dẫn nhận tiền qua bưu điện.
- Đối với trợ cấp tuất 1 lần, cơ quan BHXH cấp quận/huyện sẽ lập danh sách người hưởng chuyển qua bưu điện huyện để thông báo đến người hưởng về việc nhận tiền trợ cấp. Việc nhận trợ cấp qua đường bưu điện sẽ được nhận trực tiếp bằng tiền mặt hoặc thông qua tài khoản cá nhân mà người hưởng cung cấp.
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về quy trình giải quyết chế độ tuất.
Nếu các bạn thấy bài viết hữu ích thì Bạn cùng chúng tôi lan tỏa tri thức cho Cộng đồng bằng cách nhấn “Chia sẻ” bài viết này.
Luật Nghiệp Thành cảm ơn các bạn đã xem, chia sẻ và mong nhận được phản hồi, góp ý bổ sung.
Biên tập: Tổng hợp
Luật sư hướng dẫn: Luật sư Thuận
[1] Điều 66, Điều 67, Điều 68, Điều 70 Luật BHXH 2014
[2] Điều 80, Điều 81 Luật BHXH 2014
[3] Điều 2, Điều 3 Thông tư 35/2018/TT-BLĐTBXH
[4] Quyết định 166/QĐ-BHXH
[5] Điều 7 Quyết định 166/QĐ-BHXH
DỊCH VỤ TƯ VẤN PHÁP LÝ HỢP ĐỒNG, BẢO HIỂM XÃ HỘI TRONG LĨNH VỰC LAO ĐỘNG
