Thực hiện nghĩa vụ quân sự (NVQS) là nhiệm vụ vẻ vang của mỗi công dân phục vụ trong quân ngũ. Nam công dân đến độ tuổi thực hiện NVQS, không phân biệt tôn giáo, thành phần xã hội, học vấn, nghề nghiệp đều phải thực hiện khám NVQS lần đầu. Hiện nay trên tinh thần tự nguyện, công dân nam từ 17 tuổi trở lên, công dân nữ thì đủ 18 tuổi trở lên và có chuyên môn nghiệp vụ phù hợp với vị trí có thể được đăng ký NVQS để phục vụ trong quân đội. Lúc này, người đăng ký NVQS sẽ đến Ban chỉ huy quân sự cấp xã để thực hiện thủ tục đăng ký. Riêng đối với nam đã đủ 17 tuổi thì bắt buộc phải đi đăng ký NVQS lần đầu tại Ban chỉ huy quân sự cấp huyện.
Bên cạnh đó, hàng năm sẽ có giấy gọi công dân nhập ngũ được gửi đến công dân trong độ tuổi tham gia NVQS kêu gọi phục vụ trong lực lượng quân đội và lực lượng công an. Trong trường hợp bạn nhận được giấy này, bạn có nghĩa vụ phải đến Ban chỉ huy quân sự cấp xã trình diện và nếu có lý do miễn hoặc tạm hoãn thực hiện NVQS thì bạn phải có đầy đủ giấy tờ chứng minh với lý do tạm hoãn hoặc miễn NVQS.Nếu không thuộc trường hợp được miễn hoặc tạm hoãn nêu trên, bạn sẽ thực hiện các thủ tục để chuẩn bị nhập ngũ. Công dân tham gia NVQS sẽ được tuyển chọn kỹ lưỡng với nhiều tiêu chí khác nhau:
- Độ tuổi tham gia từ 18 đến 25 tuổi (chủ yếu áp dụng cho nam). Nếu công dân nam đanghọc đại học, cao đẳng thì sẽ được kéo dài gọi nhạp ngũ đến năm 27 tuổi.
- Sau đợt khám sức khỏe sẽ tuyển chọn công dân có sức khỏe loại 1,2, 3 và không gọi công dân có sức khỏe loại 3 mà có các tật khúc xạ về mắt[1].
- Trình độ văn hóa từ lớp 8 trở lên và lấy từ cao đến thấp. Nếu thuộc vùng khó khắn, dân tộc thiểu số dưới 10.000 người thì lấy khoảng từ 20%-25% có trình độ tiểu học, còn lại là trung học trở lên.
Trong trường hợp đã đi khám sức khỏe mà điều kiện về sức khỏe không đảm bảo để nhập ngũ thì công dân được tạm hoãn gọi nhập ngũ và sẽ được gọi trong các đợt tiếp theo. Ngoài ra còn có các trường hợp khác cũng được tạm hoãn gọi nhập ngũ như là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động; Một con của bệnh binh, người nhiễm, ảnh hưởng do chất độc da cam làm suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80%; Có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ trong quận đội, công an; hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia lực lượng Công an nhân dân; Đang học tập tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang học đại học, cao đẳng tại các trường…[2]. Giả sử bạn đang học đại học thuộc trường hợp tạm hoãn gọi nhập ngũ thì bạn về trường Đại học đang theo học xin giấy xác nhận tạm hoãn thực hiện NVQS và nộp lại cho Ban chỉ huy cấp xã nơi bạn thường trú để được tạm hoãn.
Nếu bạn thuộc một trong các trường hợp được miễn gọi nhập ngũ ví dụ: Con của liệt sĩ, binh hạng một; Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ; Một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên[3] thì bạn không phải tham gia NVQS. Nhưng nếu bạn thuộc trường hợp này mà muốn tham gia NVQS thì bạn có thể tiến hành đăng ký đi NVQS với Ban chỉ huy quân sự cấp xã nơi đăng ký thường trú của bạn.
Thời gian tham gia nhập ngũ hiện nay là 24 tháng. Sau khi hoàn thành việc nhập ngũ, công dân trở về địa phương học tập và công tác như bình thường.
Nếu không thực hiện việc đăng ký và có mặt theo giấy gọi tham gia NVQS thì có thể sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến 600.000 đồng [4]và buộc phải tham gia NVQS. Trong trường hợp đã bị phạt mà vẫn cố tình trốn tránh thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm đối với tội này[5].
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về việc tham gia, thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Nếu các bạn thấy bài viết hữu ích thì Bạn cùng chúng tôi lan tỏa tri thức cho Cộng đồng bằng cách nhấn “Chia sẻ” bài viết này.
Luật Nghiệp Thành cảm ơn các bạn đã xem, chia sẻ và mong nhận được phản hồi, góp ý bổ sung.
Biên tập: Tổng hợp
[1] Phụ lục 1 TTLT 16/2016/TTLT-BYT-BQP
[2] Điều 5.1 TT 140/2015/TT-BQP
[3] Điều 5.2 TT 140/2015/TT-BQP
[4] Điều 4.2.a NĐ 120/2013
[5] Điều 332.1 BLHS 2015
