Cá nhân cho vay tiền bằng USD : Hiểu đúng luật để tránh rủi ro mất tiền
Cá nhân cho vay tiền bằng USD: Hiểu đúng luật để tránh rủi ro mất tiền
Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, việc vay hoặc cho vay bằng đô la Mỹ (USD) giữa cá nhân diễn ra khá phổ biến vì tính ổn định hoặc thuận tiện trong giao dịch. Tuy nhiên, đằng sau sự tiện lợi đó là những rủi ro pháp lý tiềm ẩn, có thể khiến bạn mất tiền hoặc vướng vào tranh chấp phức tạp. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện các rủi ro pháp lý, hiểu đúng quy định ngoại hối và lựa chọn phương án xử lý phù hợp để bảo vệ quyền lợi của mình.
1. Vì sao giao dịch vay USD giữa cá nhân tiềm ẩn rủi ro pháp lý?
Theo quy định, các cá nhân trong nước không được phép cho vay, thỏa thuận hay thanh toán bằng ngoại tệ (như USD), trừ trường hợp đặc biệt do Ngân hàng Nhà nước cho phép.[1] Do đó, hầu hết các giao dịch vay USD giữa cá nhân đều vi phạm pháp luật. Khi xảy ra tranh chấp, Tòa án có thể tuyên hợp đồng vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật, dẫn đến rủi ro mất phần lãi của khoản vay.[2]
2. Hệ quả khi hợp đồng vay bị tuyên vô hiệu:[3]
(i) Bên vay có nghĩa vụ phải hoàn trả lại toàn bộ số tiền gốc USD đã nhận cho bên cho vay. Các bên được khôi phục lại tình trạng ban đầu như trước khi có giao dịch.
(ii) Thỏa thuận lãi suất bị vô hiệu, bên cho vay khó đòi được phần lãi như cam kết ban đầu. Tuy nhiên, có thể yêu cầu lãi do chậm trả[4] theo mức lãi cơ bản của Ngân hàng Nhà nước.
(iii) Nếu bên vay không thể trả lại bằng USD, họ có thể phải trả bằng tiền Việt Nam đồng theo tỷ giá tại thời điểm xét xử, thường là tỷ giá mua vào của một ngân hàng thương mại. Ngoài ra, tòa án cũng sẽ xem xét lỗi của từng bên, đặc biệt ai là người chủ động đề xuất giao dịch bằng USD.
3. Phương án xử lý khi lỡ cho vay bằng USD:
(i) Thương lượng và hòa giải.
Đây luôn là giải pháp được khuyến khích ưu tiên. Bạn hãy chủ động trao đổi với bên vay để thống nhất việc trả nợ bằng USD hoặc quy đổi sang VND theo tỷ giá hợp lý, lập văn bản thỏa thuận rõ ràng về số tiền, thời gian và cách thức trả nợ. Giải pháp này giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và giảm rủi ro kiện tụng.
(ii) Khởi kiện ra Tòa án.
Khi không thể thương lượng, bạn có thể khởi kiện yêu cầu Tòa án: (i) Tuyên hợp đồng vay USD vô hiệu; (ii) Buộc bên vay hoàn trả tiền gốc (USD hoặc quy đổi sang VND); (iii) Yêu cầu lãi do chậm trả (nếu có cơ sở). Tuy nhiên, cần cân nhắc vì quy trình tố tụng có thể kéo dài và tốn kém, kết quả phụ thuộc vào phán quyết của Tòa.
4. Lời khuyên dành cho bạn:
(i) Hạn chế tối đa việc cho vay hoặc vay mượn bằng ngoại tệ giữa cá nhân. Ưu tiên sử dụng tiền Việt Nam đồng trong mọi giao dịch trong nước để đảm bảo tính hợp pháp.
(ii) Lập văn bản thỏa thuận (hợp đồng vay) rõ ràng về số tiền, lãi suất (nếu có và phải hợp pháp), thời hạn và phương thức trả nợ.
(iii) Và nếu đã lỡ cho vay bằng USD, hãy thu thập đầy đủ bằng chứng như giấy tờ, tin nhắn, email liên quan đến khoản vay, đặc biệt là các bằng chứng về việc ai là người đề xuất dùng USD.
Trên đây là nội dung tư vấn về “Cá nhân cho vay tiền bằng USD: Hiểu đúng luật để tránh rủi ro mất tiền”
Nếu các bạn thấy bài viết hữu ích thì Bạn cùng chúng tôi lan tỏa tri thức cho Cộng đồng bằng cách nhấn “Chia sẻ” bài viết này.
Luật Nghiệp Thành cảm ơn các bạn đã xem và mong nhận được phản hồi, góp ý bổ sung.
Biên tập: Nguyễn Minh Hoàng
Người kiểm duyệt: Linh Chi
[1] Điều 22 Pháp lệnh Ngoại hối 2005, sửa đổi bổ sung 2013 và Điều 3 Thông tư số 32/2013/TT-NHNN được sửa đổi Thông tư số 03/2019/TT-NHNN.
[2] Điều 123 Bộ luật Dân sự năm 2015.
[3] Điều 131 Bộ luật Dân sự năm 2015.
[4] Điều 357 Bộ luật Dân sự năm 2015 và Điều 468.2 Bộ luật Dân sự năm 2015.
