Những quy định về rượu bia đối với người chưa đủ 18 tuổi
Những quy định về rượu bia đối với người chưa đủ 18 tuổi
Tại Việt Nam, phần lớn những đứa trẻ ở độ tuổi dưới 18 đã tiếp xúc với rượu bia từ rất sớm. Thực tế, việc uống rượu bia quá sớm sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và sự phát triển của não bộ. Uống rượu bia ở độ tuổi dưới 18 sẽ không thể kiểm soát được việc uống quá mức cơ thể cho phép, không làm chủ được bản thân và có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng xảy ra. Hậu quả có thể xảy ra như tai nạn giao thông, ngộ độc bia rượu, ảnh hưởng sức khỏe, tinh thần, tăng nguy cơ phạm tội, v.v…Ngoài ra, còn có thể là tiền đề cho việc sử dụng những chất gây nghiện khác trong tương lai. Do vậy, pháp luật có quy định rõ ràng: “Người chưa đủ 18 tuổi không được uống rượu bia”.[1] Đây là quy định mà mỗi cá nhân phải tự ý thức và cần nghiêm chỉnh chấp hành. Bên cạnh đó, cũng có những biện pháp được đưa ra về việc hạn chế tiếp cận rượu bia đối với người chưa đủ 18 tuổi. Cụ thể như sau:
- Hình thức mua bán thông thường
Thứ nhất, không sử dụng lao động là người chưa đủ 18 tuổi trực tiếp tham gia vào việc sản xuất, kinh doanh và quảng cáo rượu, bia.[2]
Thứ hai, cơ sở bán rượu, bia phải thực hiện niêm yết thông báo không bán rượu, bia cho người chưa đủ 18 tuổi.[3]
Trường hợp nghi ngờ về độ tuổi của người mua rượu, bia thì người bán có quyền yêu cầu người mua xuất trình giấy tờ chứng minh.
Trong thực tế, việc bán rượu cho người chưa đủ 18 tuổi vẫn diễn ra rất thường xuyên. Nếu người bán gặp trẻ nhỏ mua rượu hay bia thì sẽ mặc nhiên cho rằng là do người lớn bảo. Trong nhiều trường hợp, người bán cũng không để tâm đến người mua là ai và chỉ quan tâm bán được bao nhiêu. Bên cạnh đó, việc thực hiện này cũng rất khó khăn, vì nếu người bán yêu cầu xuất trình giấy tờ chứng minh thì sẽ gây khó chịu cho người mua, dẫn tới việc mất khách hàng.
Và cuối cùng, không được cung cấp hay khuyến mại rượu, bia cho người chưa đủ 18 tuổi. Đây được xem là hành vi bị nghiêm cấm.[4]
- Hình thức thương mại điện tử
Bắt đầu từ ngày 24/02/2020 liên quan đến các cá nhân, tổ chức kinh doanh thương mại điện tử bán rượu bia hay thực hiện cung cấp dịch vụ cho các thương nhân, tổ chức, cá nhân khác bán rượu, bia phải thực hiện:
– Thứ nhất, khi người mua thực hiện giao dịch mua rượu, bia thì phải có ứng dụng để họ khai báo tên, tuổi trước khi người đó truy cập, tìm kiếm thông tin.
Phải có ứng dụng khai báo các thông tin về tên, địa chỉ cư trú của người mua, thông tin thanh toán qua tài khoản, thẻ ngân hàng hoặc các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt khác khi người đó thực hiện giao dịch mua rượu, bia.[5]
– Thứ hai, thông tin về sản phẩm rượu, bia trên website thương mại điện tử của tổ chức, cá nhân bán rượu bia không được:[6]
+ Liên kết, quảng bá đến các tài khoản người dùng chưa đủ 18 tuổi.
+ Các trang, kênh, phương tiện thông tin khác trên môi trường mạng dành riêng cho người chưa đủ 18 tuổi hoặc có đa số người sử dụng, truy cập chưa đủ 18 tuổi.
– Thứ ba, tổ chức, cá nhân bán rượu, bia có trách nhiệm kiểm tra tuổi của người nhận hàng trong trường hợp nghi ngờ về độ tuổi của người đó. Bên cạnh đó, phải đảm bảo người nhận hàng từ đủ 18 tuổi trở lên khi giao hàng.[7]
Lưu ý: Chậm nhất là đến ngày 30/6/2020. Các tổ chức, cá nhân bán rượu, bia theo hình thức thương mại điện tử đã hoạt động trước ngày 24/02/2020[8]phải có trách nhiệm thực hiện các quy định trên.[9]
- Xử phạt hành chính
Ngày nay, thanh thiếu niên Việt Nam đang sử dụng rượu bia ngày một tăng và ở mức đáng báo động. Theo Điều tra Quốc gia về vị thành niên và thanh niên Việt Nam năm 2008, có gần 80% nam và 36,5% nữ thanh thiếu niên trong độ tuổi 14-25 sử dụng rượu bia. Và sau khoảng 5 năm, đã tăng 10% ở nam và 8% ở nữ. Đáng chú ý là tỷ lệ sử dụng rượu bia trong độ tuổi pháp luật không cho phép (14-17 tuổi) rất cao với 47,5% cho cả hai giới.[10]
Theo Điều tra sức khỏe học sinh năm 2013, 52,7% học sinh từ lớp 8 đến lớp 12 đã từng sử dụng rượu bia trong đời, 22,5% đã từng say rượu bia. Trong số học sinh đã từng sử dụng rượu bia, 43,8% uống lần đầu tiên trước tuổi 14. Đặc biệt, lứa vị thành niên/thanh niên ở khu vực Tây và Đông Bắc có tỷ lệ sử dụng rượu, bia cao nhất…[11]
Trước tình hình sử dụng rượu bia ngày một rộng rãi trong giới trẻ, vì vậy có những mức xử phạt hành chính như sau:
Bán bia, rượu cho người chưa đủ 18 tuổi
Bắt đầu từ ngày 15/11/2020, Mức phạt mới đã được áp dụng là 1.000.000 – 3.000.000 đồng[12], cụ thể là các hành vi:
– Bán bia rượu cho người dưới 18 tuổi
– Không niêm yết thông báo không bán rượu, bia cho người chưa đủ 18 tuổi tại vị trí dễ nhìn của nơi bán rượu, bia
Khuyến mại rượu, bia cho người chưa đủ 18 tuổi
Khuyến mại nghĩa là thực hiện xúc tiến việc mua hàng hóa bằng cách dành cho khách hàng những lợi ích tốt nhất[13]. Với mục đích hướng tới người tiêu dùng, khuyến khích mua và sử dụng hàng hóa (trong trường hợp này là rượu bia). Tuy nhiên, đối tượng lại là người chưa đủ 18 tuổi và đây là đối tượng không được phép uống rượu, bia.
Đối với hành vi này thì mức phạt tiền sẽ từ 10.000.000 – 20.000.000 đồng[14].
Quảng cáo rượu, bia với người chưa đủ 18 tuổi
– Sử dụng người chưa đủ 18 tuổi để trực tiếp tham gia quảng cáo rượu, bia mức phạt là 15.000.000 – 20.000.000 đồng.[15]
– Những hành vi dưới đây đều có mức phạt là 20.000.000 – 30.000.000 đồng.[16]
+ Quảng cáo có sử dụng hình ảnh của người chưa đủ 18 tuổi
+ Quảng cáo có sử dụng vật dụng, hình ảnh, biểu tượng, âm nhạc, nhân vật trong phim, nhãn hiệu sản phẩm dành cho trẻ em, học sinh.
+ Quảng cáo trong các sự kiện, phương tiện quảng cáo, sản phẩm dành cho người chưa đủ 18 tuổi, học sinh, sinh viên.
+ Quảng cáo trên các phương tiện quảng cáo ngoài trời mà vi phạm quy định về kích thước, khoảng cách đặt phương tiện quảng cáo đối với những khu vực[17] dành cho người chưa đủ 18 tuổi.
+ Quảng cáo trên các trang báo, mạng, phương tiện điện tử, v.v…không có hệ thống công nghệ để chặn lọc, phần mềm kiểm soát tuổi của người truy cập để ngăn ngừa ngưới chưa đủ 18 tuổi tiếp cận, truy cập, tìm kiếm thông tin về rượu bia. Với hành vi này người vi phạm sẽ bị đình chỉ hoạt động quảng cáo từ 01 – 03 tháng.[18]
Sau khi phạt tiền, những hành vi quảng cáo rượu bia trên đều sẽ phải thu hồi và gỡ quảng cáo có liên quan. [19]
Các hành vi vi phạm khác[20]
– Sử dụng lao động là người chưa đủ 18 tuổi trực tiếp tham gia mua, bán rượu bia sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 – 15.000.000 đồng.
– Không giáo dục, giám sát, nhắc nhở thành viên gia đình chưa đủ 18 tuổi không uống rượu bia thì bị phạt tiền từ 500.000 – 1.000.000 đồng.
Lưu ý: Các mức phạt được liệt kê ở trên là đối với cá nhân, với tổ chức thì mức phạt sẽ gấp 2 lần.[21]
Trên đây là nội dung tư vấn về “Những quy định về rượu bia đối với người chưa đủ 18 tuổi”.
Nếu các bạn thấy bài viết hữu ích thì Bạn cùng chúng tôi lan tỏa tri thức cho Cộng đồng bằng cách nhấn “Chia sẻ” bài viết này.
Luật Nghiệp Thành cảm ơn các bạn đã xem, chia sẻ và mong nhận được phản hồi, góp ý bổ sung.
Biên tập: Nguyễn Linh Chi
Luật sư hướng dẫn: Luật sư Thuận.
[1] Điều 5.3 Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia 2019
[2] Điều 32.3 và Điều 5.4 Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia 2019
[3] Điều 32.5 Luạt Phòng chống tác hại của rượu, bia 2019
[4] Điều 5.3 Luật Phòng chống tác hại của rượu bia 2019
[5] Điều 6.1 Nghị định 24/2020
[6] Điều 6.2 Nghị định 24/2020
[7] Điều 6.3 Nghị định 24/2020
[8] Ngày Nghị định 24/2020 có hiệu lực
[9] Điều 6.4 Nghị định 24/2020
[10] Hỏi đáp về phòng chống tác hại của rượu bia do Văn phòng đại diện WHO (Tổ chức Y tế thế giới) thực hiện
[11] Hỏi đáp về phòng chống tác hại của rượu bia do Văn phòng đại diện WHO (Tổ chức Y tế thế giới) thực hiện
[12] Điều 31.1.a, 31.1.b Nghị định 117/2020
[13] Điều 88 Luật Thương mại 2005
[14] Điều 32.2 Nghị định 117/2020
[15] Điều 33.1 Nghị định 117/2020
[16] Điều 33.2 Nghị định 117/2020
[17] Cơ sở giáo dục, cơ sở, khu vực chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí
[18] Điều 33.4 Nghị định 117/2020
[19] Điều 33.5 Nghị định 117/2020
[20] Điều 35, 36 Nghị định 117/2020
[21] Điều 4.5 Nghị định 117/2020
