Tiền lương và các khoản phụ cấp phải đóng – không đóng bảo hiểm xã hội (làm sao để đóng BHXHT thấp?)

Chia sẻ

6714 by Luật Nghiệp Thành , 7 Tháng Chín, 2017

Hỏi: 

Nhờ luật sư tư vấn cho tôi về các khoản phải đóng cũng như không phải đóng bảo hiểm xã hội liên quan đến tiền lương. Xin luật sư cho ví dụ cụ thể về việc xây dựng mức lương và các khoản phụ cấp.

Trả lời: 

Đa phần các DN Việt nam hiện nay là DN vừa và nhỏ, khả năng tài chính thường không mạnh, nhưng lại phải trích nộp nhiều khoản liên quan đến tiền lương như: BHXH 25,5%; BHYT 4,5%; BHTN 2%; KPCĐ 2%; Quỹ BHTNLĐ 1% = 35% đều dựa trên quỹ tiền lương đóng BHXH do NSDLĐ và NLĐ trích nộp. Tuy nhiên không phải doanh nghiệp nào cũng có thể nắm được đầy đủ các quy định của pháp luật và xây dựng quy chế tiền lương-phụ cấp một cách chi tiết, rõ ràng.

Nội dung tư vấn của luật sư:

1. Các loại hợp đồng lao động nào phải tham gia BHXH:

– Theo quy định tại Nghị định 115/2015/NĐ-CP thì các trường hợp có HĐLĐ trên 1 tháng đều là đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc

• Cơ sở pháp lý: Điều 2 Nghị định 115/2015/NĐ-CP

– HĐLĐ có thời hạn từ 1 đến 3 năm và HĐLĐ không xác định thời hạn.
– HĐLĐ theo mùa vụ hoặc theo 1 công việc nhất định có thời hạn từ 3 tháng đến 12 tháng.
– HĐLĐ có thời hạn từ đủ 1 tháng đến 3 tháng (áp dụng từ 1/1/2018 theo điều 29.1 NĐ 115/2015/NĐ-CP).

2. Các loại lương, phụ cấp lương, khoản bổ sung khác phải tham gia BHXH:

2.1 Từ 01/01/2016 đến 31/12/2017:

– Tiền lương đóng BHXH là mức lương và phụ cấp lương

Mức lương, ghi mức lương tính theo thời gian của công việc hoặc chức danh theo thang lương, bảng lương do người sử dụng lao động xây dựng theo quy định của pháp luật lao động mà hai bên đã thỏa thuận. Đối với người lao động hưởng lương theo sản phẩm hoặc lương khoán thì ghi mức lương tính theo thời gian để xác định đơn giá sản phẩm hoặc lương khoán.

-Luật sư giải thích: Do lương khoán, lương sản phẩm luôn BIẾN ĐỘNG nên không có cơ sở rõ ràng để chốt mức lương cụ thể vào đầu mỗi tháng để xác định BHXH phải nộp, vì vậy ta có thể hiểu cần phải có mức lương cố định cụ thể.

Phụ cấp lương phải đóng BHXH gồm: Các khoản phụ cấp lương để bù đắp yếu tố về điều kiện lao động, tính chất phức tạp công việc, điều kiện sinh hoạt, mức độ thu hút lao động mà mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động chưa được tính đến hoặc tính chưa đầy đủ như:

– Phụ cấp chức vụ, chức danh. Phụ cấp trách nhiệm. Phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Phụ cấp thâm niên. Phụ cấp khu vực. Phụ cấp lưu động. Phụ cấp thu hút và các phụ cấp có tính chất tương tự.

• Cơ sở pháp lý: Điều 30.1- TT 59/2015 và điều 4.1.a+ 4.2- 4 TT 47/2015.

– Các khoản phụ cấp lương không tham gia BHXH là “Các khoản phụ cấp lương gắn với quá trình làm việc và kết quả thực hiện công việc của người lao động” LS Thuận: phụ cấp đánh giá trong quá trình làm việc, phụ cấp đánh giá kết quả công việc. (Đây là khoản BIẾN ĐỘNG nên không được làm thể làm cơ sở để xác định mức đóng BHXH).

• Cơ sở pháp lý: Điều 4.2.b -TT 47/2015.

2.1 Từ 01/01/2018 trở đi:

– Ngoài các khoản tiền lương, phụ cấp lương đóng BHXH như trên, kể từ 1/1/2018 một số các khoản bổ sung khác cũng phải đóng BHXH

– Các khoản bổ sung phải đóng BHXH là “Các khoản bổ sung xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động và trả thường xuyên trong mỗi kỳ trả lương.”

• Cơ sở pháp lý: Điều 4.3.a -TT 47/2015

– Các khoản bổ sung không phải đóng BHXH là “Các khoản bổ sung không xác định được mức cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động, trả thường xuyên hoặc không thường xuyên trong mỗi kỳ trả lương gắn với quá trình làm việc, kết quả thực hiện công việc của người lao động.

Đối với các chế độ và phúc lợi khác, như tiền thưởng theo quy định tại Điều 103 của Bộ luật lao động, tiền thưởng sáng kiến; tiền ăn giữa ca; các khoản hỗ trợ xăng xe, điện thoại, đi lại, tiền nhà ở, tiền giữ trẻ, nuôi con nhỏ; hỗ trợ khi người lao động có thân nhân bị chết, người lao động có người thân kết hôn, sinh nhật của người lao động, trợ cấp cho người lao động gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và các khoản hỗ trợ, trợ cấp khác thì ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động theo Khoản 11 Điều 4 Nghị định số 05/2015/NĐ-CP.”

-Luật sư giải thích: Nếu lạm dụng các khoản này để giảm đóng BHXH thì sẽ mất đi bản chất của tiền lương, NLĐ sẽ thấy thiếu tôn trọng và không an tâm để làm việc lâu dài.

ĐÁNH GIÁ VÀ ĐỀ XUẤT CỦA LUẬT SƯ:

– Để nộp BHXH cho mức lương, phụ cấp lương, các khoản bổ sung thấp thì mình phải làm sao cho các khoản này luôn BIẾN ĐỘNG như dựa vào đánh giá quá trình làm việc trong tháng và kết quả công việc hoặc sử dụng lương khoán công việc.
– Tuy nhiên nếu khả năng tài chính của DN bạn tốt thì nên thực hiện đóng đầy đủ cho NLĐ, còn không thì cũng nên hỗ trợ chi phí ngoài khi phát sinh liên quan đến chế độ BHXH như chế độ nghỉ thai sản, tai nạn lao động, thất nghiệp… chẳng hạn.

VÍ DỤ VỀ VIỆC XÂY DỰNG MỨC LƯƠNG – KHOẢN PHỤ CẤP: Ví dụ gợi ý về tiền lương ghi trong HĐLĐ đối với NLĐ nhận lương 8.400.000 đ

• Mức lương:

Mức lương : Lương thực tế = lương cơ bản + lương khoán công việc
– Mức lương cơ bản: 4.100.000 đ (dùng để tham gia và hưởng BHXH, BHYT, BHTN, nghỉ phép).
– Lương khoán công việc tối đa: 4.300.000 đ. Lương khoán công việc được tính như sau:
+ Nếu trong tháng hoàn thành công việc được giao và không vi phạm nội quy công ty sẽ hưởng 100% lương khoán việc.
+ Nếu trong tháng có 1 công việc được giao không hoàn thành hoặc 1 lần vi phạm nội quy công ty sẽ hưởng 95% lương khoán việc.
+ Nếu trong tháng có 2 công việc được giao không hoàn thành hoặc 2 lần vi phạm nội quy công ty sẽ hưởng 90% lương khoán việc.
+ Nếu trong tháng có từ 2 công việc được giao không hoàn thành hoặc từ 2 lần vi phạm nội quy công ty thì mức lương khoán công việc sẽ được điều chỉnh giảm trong vòng 60% và do giám đốc công ty quyết định.

• Phụ cấp lương, công tác phí: Theo quy định của công ty.

Thưởng và các khoản bổ sung khác:

Thưởng các dịp nghỉ lễ theo quy định gồm tết dương lịch 1/1 ; lễ 30/4 và 1/5 ; lễ 2/9 như sau: Đến ngày nghỉ lễ, người lao động làm việc dưới 3 tháng là 300.000 đ/người, từ 3 tháng đến 1 năm là 500.000 đ, từ 1 năm đến 2 năm là 800.000 đ, trên 2 năm là 1.000.000 đ. Thưởng hoàn thành xuất sắc công việc: từ 200.000 đ đến 2.000.000 đ do giám đốc công ty quyết định. Thưởng cá nhân mang khách hàng về công ty từ 500.000 đ đến 5.000.000 đ đối với hợp đồng tạo ra doanh thu trên 20.000.000 đ do giám đốc công ty quyết định.

Tiền lương tháng 13:

Chỉ áp dụng đối với người lao động đang làm việc đến cuối năm dương lịch và sẽ tiếp tục làm việc sau đó ít nhất 3 tháng nếu còn thời hạn hợp đồng: sẽ nhận thêm từ 1 đến 3 tháng lương (lương bình quân tháng của cả năm), nếu làm đủ năm; ngược lại nếu làm không đủ năm sẽ tính bình quân theo số tháng làm việc của năm; được xác định vào cuối năm dương lịch và nhận vào cuối năm âm lịch hoặc trước tháng 31/3 năm sau.

LIÊN HỆ:  Luật sư Thuận 079 795 8000 hoặc luatsuthuan@tuvanluat.vn để được tư vấn và giải đáp thắc mắc thêm nội dung trên (miễn phí).

Nếu các bạn thấy bài viết hữu ích thì Bạn cùng chúng tôi lan tỏa tri thức cho Cộng đồng bằng cách nhấn “Chia sẻ” bài viết này.

Luật Nghiệp Thành cảm ơn các bạn đã xem, chia sẻ và mong nhận được phản hồi, góp ý bổ sung.